✅Jurnalning Scopusda ro‘yxatda borligi  
✅Jurnalning CiteScore va SJR reytinglari  
✅Nashriyot (Publisher) kimligi  
✅Maqola yuborish talablari (Scope, Submission Guidelines, Review Process)  
✅Yolg‘on jurnallardan ehtiyot bo‘lish  

❓Scopus jurnallarining eng yangi ro‘yxatini qayerdan topsa bo‘ladi?  
✅[https://www.scopus.com/sources](https://www.scopus.com/sources) sahifasida har yili yangilanib boriladigan rasmiy ro‘yxat mavjud.  

❓Scopus jurnallarida chop etish pullikmi? 
✅Ha, lekin har bir jurnalning o‘z siyosati bor. Ayrim jurnallar *Open Access* maqolalar uchun to‘lov talab qiladi, ba’zilar esa bepul.  

❓Qanday qilib Scopus maqolasiga bepul kirish mumkin?  
✅Open Access jurnallari yoki ResearchGate kabi platformalar orqali.  

Ilmiy opponent — bu dissertatsiyani yoki ilmiy ishni baholash va tahlil qilish uchun tanlangan olim yoki mutaxassis.

Ilmiy opponentning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

Ilmiy ishonchlilikni baholash: Opponent dissertatsiya yoki ilmiy ishda keltirilgan dalillar va xulosalarning ishonchliligini tahlil qiladi.

Ishning yangiligi va ahamiyatini aniqlash: Ilmiy opponent ilmiy ishning mavzusining yangiligi va ilmiy jamoatchilik uchun qanchalik ahamiyatli ekanligini baholaydi.

Metodologiyani tekshirish: Opponent tadqiqotda qo'llanilgan metod va usullarning to'g'riligi va mosligini ko'rib chiqadi.

Kamchiliklarni aniqlash: Opponent ilmiy ishdagi kamchiliklarni, nuqsonlarni va muammolarni aniqlab, ularni muallifga ko'rsatadi.

Tavsiyalar berish: Opponent dissertatsiya yoki ilmiy ishni yaxshilash uchun tavsiyalar beradi va kerak bo'lsa, tuzatishlar kiritishni taklif qiladi.

Xulosa va fikr bildirish: Dissertatsiya himoyasi jarayonida opponent o'zining xulosalari va fikrlarini bayon qiladi va dissertatsiya himoyasiga o'zining rasmiy munosabatini bildiradi.

Ilmiy opponentlar dissertatsiya himoyasi jarayonida muhim rol o'ynaydi va ularning fikrlari dissertatsiyaning yakuniy bahosini shakllantirishda katta ahamiyatga ega.

Ilmiy rahbarlar va konsultantlarga bir yilda 100 soat hajmida doktorant bilan olib borilgan ishi uchun har oyda haq to’lanadi. 

100 soat quyidagicha taqsimlanadi:

1. Tadqiqot yo‘nalishini aniqlash va reja tuzish (15 soat)

• Ma’lumotlar yig‘ish va tadqiqot mavzusini tanlash: Bu davomida ilmiy rahbar doktorantga tadqiqot yo‘nalishini aniqlashda yordam beradi, maqsad va vazifalarni shakllantiradi.
• Ilmiy rejani shakllantirish: Tadqiqotning har bir bosqichi rejalashtiriladi, tayyorgarlik davrlari belgilanadi.

2. Ilmiy maslahatlar va yo‘riqnomalar (25 soat)
• Davomli uchrashuvlar va maslahatlar: Har oyda yoki har haftada doktorant bilan uchrashib, tadqiqot jarayonida yuzaga kelgan muammolarni hal qilish, tadqiqot metodologiyasi bo‘yicha maslahat berish.
• Tadqiqotning dolzarb muammolari va tavsiyalar: Doktorantga aniq masalalarni qanday hal qilish kerakligini tushuntirish.

3. Yozma ishlarni tekshirish va tahrir qilish (20 soat)
• Dissertatsiya bo‘limlarini tahrir qilish: Ilmiy rahbar doktorantning yozma ishini tekshirib, tuzatishlar kiritadi, til va uslub bo‘yicha tavsiyalar beradi.
• Ilmiy maqolalar tayyorlash: Maqolalarni tekshirish va muharrirlash, ularni nashrga tayyorlash bo‘yicha yordam.

4. Tadqiqot va eksperimentlarni nazorat qilish (15 soat)
• Eksperimentlar rejalashtirish: Ilmiy rahbar eksperimentlar, so‘rovlar yoki amaliy tadqiqotlarni qanday o‘tkazish kerakligi bo‘yicha maslahat beradi.
• Natijalarni tahlil qilish: Eksperiment yoki tadqiqot natijalarini tekshirib, ularning ilmiy qiymatini baholashda yordam beradi.

5. Ma’lumotlar tahlili va xulosalar chiqarish (15 soat)
• Tadqiqot natijalarini tahlil qilish: Yordam beruvchi bu jarayonda doktorant bilan birga ma’lumotlarni tahlil qiladi.
• Xulosalarni shakllantirish: Natijalarni tartibga solish va ilmiy yangiliklarni ta’riflash.

6. Himoyaga tayyorgarlik ko‘rish (10 soat)
• Prezentatsiya tayyorlash: Himoya uchun zarur bo‘lgan prezentatsiya va taqdimotlar bo‘yicha maslahatlar berish.
• Munozara va savollarga tayyorgarlik: Doktorantga savol-javob jarayonlarini amalda mashq qilish uchun yordam berish.

Scopus nafaqat jurnallarni, balki ilmiy kitoblar va konferensiya materiallarini ham qamrab oladi. Buni Scopus Document Search orqali tekshirish mumkin:  

Qadamlar:  
1️⃣[https://www.scopus.com](https://www.scopus.com) saytidan akkauntga kiring.  
2️⃣"Documents" bo‘limiga o‘ting.  
3️⃣Qidiruv qatoriga kitob nomi yoki muallif ismini kiriting.  
4️⃣"Document Type" bo‘limidan "Book" yoki "Conference Paper" opsiyasini tanlang.  
5️⃣Qidiruv natijalarini ko‘rib chiqib, kerakli manbani tanlang.  

💡MASLAHAT: Agar sizda Scopus obunasi bo‘lmasa, kitoblarning to‘liq versiyalarini Google Scholar, ResearchGate yoki mualliflarning shaxsiy veb-saytlaridan topishga harakat qiling.  

Scopusda keltirilgan jurnalning haqiqatan ham indekslanishini tekshirish uchun:  
✅Scopus’ning rasmiy saytidan jurnalni izlash  
✅ISSN yoki jurnal nomi orqali tekshirish  
✅Predator (yolg‘on) jurnallardan ehtiyot bo‘lish  

⚠️MUHIM:  
Ayrim jurnallar Scopusdan chiqarilishi mumkin. Shuning uchun, maqolani yuborishdan oldin jurnalni rasmiy saytdan tekshirish shart!  
 

Plagiat - bu boshqa muallifning ilmiy ishiga havola qilmasdan, ataylab matnni olish orqali boshqa odamlarning g'oyalari, fikrlari, tadqiqot natijalarini o'zlashtirish. 
Ilmiy maqolani nashriyotga yuborishdan oldin uni mustaqil ravishda plagiat borligini tekshirish tavsiya etiladi, chunki o'ziga xosligi pastligi sababli nashrni rad etmaslik uchun.

Ilmiy maqola noyobligining ruxsat etilgan foizi bo'yicha yagona ko'rsatmalar mavjud emas, har bir nashriyot o'z talablarini qo'yadi. Shuning uchun, materiallarni nashrga topshirishdan oldin, ma'lum bir jurnalda ishlarni qabul qilish shartlarini o'rganish kerak. Ba'zi to'plamlarda ma'lum bir jumlani ko'chirib yozganda, nashr etilgan matnlar asl holatiga mos kelishi kerak deyiladi. Boshqalari esa shuni ta'kidlashadiki, maqola asl bo'lishi, muallifga tegishli bo'lishi va boshqa mualliflardan olingan yoki ilgari nashr etilmagan bo'lishi kerak.
 

Scopus jurnallarining rasmiy ro‘yxatini Elsevier Scopus veb-saytidan topish mumkin:  
🔗Scopus Source List: [https://www.scopus.com/sources](https://www.scopus.com/sources)  

Qadamlar:
1️⃣Yuqoridagi havolaga kiring.  
2️⃣"Title" qatoriga jurnal nomini yoki kalit so‘zini yozing.  
3️⃣"Subject Area" bo‘limida o‘zingizga kerakli yo‘nalishni tanlang (Masalan: *Engineering, Social Sciences, Business* va h.k.).  
4️⃣"Publisher" bo‘limidan nashriyot nomini kiritishingiz mumkin.  
5️⃣ "Open Access" opsiyasini belgilab, faqat ochiq maqolalarni chop etadigan jurnallarni filtrlash mumkin.  
6️⃣Natijalarni ko‘rib chiqib, o‘zingizga mos jurnalni tanlang.